Wat is Sulfiet in Wijn? Feiten & Mythen

Een glas wijn drinken hoort bij de mooie momenten in het leven. Maar voor sommige mensen is er die vervelende hoofdpijn achteraf. Vaak krijgen sulfieten de schuld, maar is dat wel terecht? Tijd om dat mysterie rond sulfieten in wijn eens te ontleden.

De Basis: Wat zijn sulfieten eigenlijk?

Sulfieten zijn zouten die het sulfiet-ion, SO32− bevatten (wiki). Wijn wordt gemaakt met gist, wat sulfieten produceert (WebMD). En daarom bevat alle wijn sulfiet. Sinds ongeveer 1800, voegen wijnmakers soms extra sulfieten toe (dat noem je zwavelen). Ze doen dat overigens niet zonder reden.

Wat doen sulfieten?

Denk aan sulfieten als de stille beschermers van je wijn. Ze vervullen 4 cruciale functies:

1. Ze voorkomen oxidatie, waardoor de wijn zijn frisse smaak behoudt
   
2. Ze doden ongewenste bacteriën die de wijn kunnen bederven
   
3. Ze stabiliseren de wijn, zodat deze langer bewaard kan blijven
   
4. Ze helpen met het losmaken van smaken uit schillen en pitten

Interessant genoeg varieert het sulfietgehalte sterk per wijntype:

Rode wijn vs. witte wijn

Verrassend misschien, maar rode wijn bevat meestal minder sulfieten dan witte wijn. Dit komt omdat de tannines (kun je verhogen door meer hout-, pit-, schil-contact) en reservatrol (maar deze blijkt lastig te verhogen) in rode wijn al een natuurlijke bescherming bieden. 

Zoete wijnen

In zoete wijnen tref je vaak de hoogste sulfietgehaltes aan. De suikers maken deze wijnen kwetsbaarder voor gisting, waardoor extra bescherming nodig is.

Krijg je nu echt hoofpijn van sulfiet?

Heel eerlijk en een tikkie kort door de bocht: de hoofdpijn na het drinken van wijn wordt zelden veroorzaakt door sulfieten, maar vooral omdat je simpelweg alchohol drinkt. Alcohol droogt uit, en uitdroging zorgt voor hoofdpijn. Daarnaast toont wetenschappelijk onderzoek aan dat andere factoren vaak ook een grotere rol spelen:

• Histamines in de wijn
  
• Tannines, vooral in rode wijn
  

Maar dat wil niet zeggen dat je geen last kunt hebben van sulfiet. Echter komt dat bij minder dan 1% van de bevolking voor. Als je denkt gevoelig te zijn voor sulfieten, let dan op: reageer je ook op gedroogde abrikozen of verpakte sla? Deze producten bevatten namelijk vaak méér sulfieten dan wijn. Daarnaast lijken mensen met astma ook gevoeliger voor sulfiet te zijn.

Sulfietvrije alternatieven

Voor wie toch liever sulfietarm of -vrij wil drinken, groeit het aanbod. Maar wees gewaarschuwd: deze wijnen zijn vaak:

• Duurder
  
• Korter houdbaar
  
• Gevoeliger voor smaakvariaties
  

Labels begrijpen

'Bevat sulfieten' op het etiket betekent niet automatisch dat er veel sulfieten zijn toegevoegd. Deze vermelding is verplicht bij meer dan 10 mg/l, een niveau dat bijna alle wijnen - zelfs natuurwijnen - overschrijden.

Slimme Tips voor Wijndrinkers

Wil je bewuster omgaan met sulfieten? Deze aanpak werkt:

1. Kies biologische wijnen
   
2. Drink voldoende water tijdens het wijndrinken
   
3. Begin met kleine hoeveelheden bij nieuwe wijnen
   
4. Noteer welke wijnen goed bevallen
   

Kortom

De wijnwereld evolueert. Steeds meer wijnmakers experimenteren met natuurlijke alternatieven voor het toevoegen van sulfieten. Maar voorlopig blijven sulfieten een essentieel en deels natuurlijk onderdeel van kwalitatieve wijnproductie.

Sulfieten in wijn zijn geen boosdoener maar een noodzakelijke beschermer. Ze zorgen ervoor dat jouw glas wijn precies zo smaakt zoals de wijnmaker het bedoeld heeft. Het is tijd om het stigma rond sulfieten los te laten en te focussen op verantwoord wijngenot.

Veelgestelde Vragen

• Vraag 1: Zit er in biologische wijn geen sulfiet?
  Ook biologische wijnen bevatten sulfieten, maar meestal in lagere hoeveelheden.
  
  
• Vraag 2: Kan ik sulfieten uit wijn filteren?
  Nee, sulfieten zijn volledig opgelost in de wijn en kunnen niet worden gefilterd.
  
  
• Vraag 3: Waarom krijg ik van sommige wijnen wel hoofdpijn en van andere niet?
  Dit heeft meestal te maken met andere factoren zoals alcohol, histamines of dehydratatie. En het zou kunnen dat je er zelf iets gevoeliger voor bent, maar die kans is vrij klein.
  
  
• Vraag 4: Hoeveel sulfiet mag er maximaal in wijn zitten?
  De EU-limieten variëren van 150mg/l voor rode wijn tot 400mg/l voor bepaalde zoete wijnen (KVNW.nl).
  
  
• Vraag 5: Bestaat er echt sulfietvrije wijn?
  Volledig sulfietvrije wijn bestaat niet, omdat sulfieten ook natuurlijk ontstaan tijdens de gisting.